Kết thúc năm học cũng là lúc nhà trường và gia đình ghi nhận, vinh danh những học sinh có thành tích xuất sắc trong suốt một năm qua. Bạn nào cũng háo hức, hoan hỉ cầm trên tay tờ giấy khen và phần thưởng, tuy nhiên, không phải học sinh nào cũng có niềm vui như vậy.
Có hiện tượng phổ biến học xong một thời gian là học sinh quên hết ...
PGS.TS. Nguyễn Hữu Hợp
Không biết là chuyện vui khi có tới 99% học sinh trong lớp được giấy khen hay là chuyện buồn khi có một em ngồi đáng thương, lạc lõng vì không có gì trong tay để giơ lên. Hiện hình ảnh vẫn là tâm điểm gây tranh cãi với phụ huynh về việc có nên phát giấy khen cho học sinh hay không…
Giữa 2 luồng ý kiến đó, PGS.TS. Nguyễn Hữu Hợp – giảng viên cao cấp khoa Giáo dục tiểu học, Trường ĐH Sư phạm Hà Nội đã viết bức tâm thư gửi em học sinh “khác biệt” đó. Tâm thư là những dòng chia sẻ chân thành của một thầy giáo, một người đi trước đầy cảm thông vì “hồi đi học, thầy cũng ít khi được giấy khen”…
Học sinh lạc lõng vì không được giấy khen.
Nguyên văn dòng tâm sự của thầy Nguyễn Hữu Hợp như sau:
“Em học sinh KHÔNG được giấy khen yêu quý,
Khi xem bức ảnh này, thầy thực sự bị S. ố c. Thầy buồn không phải vì em không được giấy khen mà vì người chụp ảnh, vì nhà trường chưa làm cho học sinh học giỏi (theo đúng nghĩa thực chất). Với tình cảm và trách nhiệm của một người làm giáo dục, thầy viết thư ngỏ này cho em.
Thầy mong em đừng buồn vì không được giấy khen. Đối với thầy, tờ giấy khen không có nhiều ý nghĩa, chưa nói lên điều gì lớn lao. Những bạn được giấy khen không hẳn thông minh hơn em. Cuộc sống cho thấy, những người được nhiều giấy khen hồi học phổ thông chưa bảo đảm trong tương lai sẽ thành công hơn những người không được giấy khen. Hồi đi học, thầy cũng ít khi được giấy khen.
Em đừng so sánh mình với những bạn được giấy khen. Các bạn đó hơn em ở kết quả học tập, nhưng có thể thua em ở lĩnh vực khác. Nếu em tặng cho các bạn đó cái bắt tay, cái ôm chúc mừng chân tình thì thật tuyệt. Em hãy nói, năm học tới tớ sẽ cố gắng và các bạn giúp tớ nhé. Không được giấy khen năm học này, nếu tự tin và cố gắng trong năm học mới, em sẽ thành công!
Con người ta ai cũng thông minh em ạ. Thầy tin rằng, em cũng thông minh. Điều quan trọng là hãy tự nhìn lại năm học qua để thấy bản thân mình đã cố gắng học tập chưa, đã gặp những khó khăn gì và khi gặp khó khăn đã biết hỏi thầy, hỏi bạn, hỏi cha mẹ chưa… Thầy nghĩ, chẳng qua, trong năm học qua, có thể bản thân em chưa cố gắng đúng mức và thầy cô, cha mẹ chưa giúp được em phát triển trí thông minh.
Thầy chúc em năm học tới sẽ được học với thầy cô có tâm và chuyên môn giỏi – đó điều may mắn trong cuộc đời mà không phải ai cũng có được. Em hãy mạnh dạn chia sẻ hoàn cảnh, sở thích, ý kiến của mình để thầy cô hiểu em.
Hãy chăm chỉ thực hiện đầy đủ nhiệm vụ học tập, mạnh dạn phát biểu không sợ sai, dám nói điều mình nghĩ với thầy cô, với bạn, tích cực tham gia các hoạt động do nhà trường, lớp tổ chức.
Thầy không biết hoàn cảnh gia đình em nhưng có lẽ điều đó ảnh hưởng nhiều đến thành tích học tập của em.
Em hãy nói để cha mẹ dành nhiều thời gian hơn quan tâm đến việc học của em – mua đầy đủ sách vở, đồ dùng học tập, nhắc nhở, động viên, hỏi han việc học tập, mua sách cho con đọc…
Em cũng nên nói với cha mẹ rằng, cha mẹ đừng buồn phiền, lo lắng khi em không có giấy khen. Hãy hứa với cha mẹ em sẽ cố gắng học tập tốt (nhưng không phải vì tờ giấy khen).
Thầy chúc em học tập, rèn luyện tốt trong năm học mới!
Yêu và tin em!”.
Trở lại với câu chuyện đánh giá xếp loại trẻ em, phát giấy khen hay không phát giấy khen đang được dư luận quan tâm. Một đứa trẻ không được phát giấy khen giữa tất cả những đứa trẻ được khen sẽ có cảm xúc và tâm trạng thế nào? Chắc chắn đó là một ký ức đầy tổn thương, một mặc cảm tự ti sẽ hình thành đối với đứa trẻ.
Một đứa trẻ được phát triển toàn diện không nhất thiết phải cố gắng học chạy theo điểm để lấy giấy khen. Mỗi đứa trẻ có một khả năng và bất cứ một cố gắng nào của trẻ ở các khả năng khác nhau đều đáng được trân trọng như nhau. Cũng như trong một lớp học không phải chỉ có học sinh giỏi toán, giỏi văn mới đáng được đề cao.
Nhưng cũng đừng chỉ trách nhà trường trong việc chạy theo thành tích và cách đánh giá xếp loại học sinh một cách vô cảm. Bởi vì dịp này ở trên mạng, các bố các mẹ khoe giấy khen của con tràn lan. Cả xã hội trọng thành tích, tất có những nhà trường đáp ứng nhu cầu ấy.
Một nền giáo dục hướng tới việc giáo dục con người là không cần thành tích. Giáo dục con người không phải là coi thường học kiến thức để đi học kỹ năng sống.
Một con người có đủ năng lực làm người là bao gồm cả kiến thức và cốt cách con người. Mà nhân cách đứa trẻ là do cách người lớn làm gương và đối xử với chúng.
